Dưới góc độ giải trí và bảo vệ sức khỏe, cầu lông là một môn thể thao hấp dẫn, có lẽ vì vậy mà cầu lông rất thu hút người mới. Để đảm bảo tính công bằng, nhất là ở những giải đấu có quy mô lớn, thì người chơi nên nắm được các luật cầu lông đơn, đôi và cách tính điểm của bộ môn này. Hãy cùng Thể Thao 365 tìm hiểu về những điều này nhé...
Xem nhanh
Cầu lông là gì?
Cầu lông được biết đến là một trong những môn thể thao dễ chơi nhất thế giới, cầu lông phù hợp với tất cả mọi người, tất cả đối tượng từ nam đến nữ, người cao tuổi hay trẻ em. Tùy theo chơi phổ thông, phong trào hay chuyên nghiệp mà người chơi có những mức đầu tư cũng như nhận định khác nhau. Để có thể thưởng thức trọn vẹn môn cầu lông, ngoài việc trang bị cho mình một cây vợt phù hợp, các phụ kiện đi kèm thì người chơi cần phải nắm rõ luật chơi cũng như cách tính điểm.
Kích thước tiêu chuẩn của sân cầu lông
Thể thức thi đấu cầu lông bao gồm hai nội dung là thi đấu đánh đơn và đánh đôi. Chính vì vậy, kích thước tiêu chuẩn của sân cầu lông được quy định bởi Liên Đoàn Cầu lông Thế Giới BWF sẽ được chia làm hai kích thước sân sao cho phù hợp với thể thức thi đấu.
Kích thước sân cầu lông đơn
Kích thước sân cầu lông đánh đơn được Liên đoàn Cầu lông Thế giới BWF quy định:
- Chiều dài: 13,4m.
- Chiều rộng: 5,18m.
- Độ dài đường chéo: 14,3m.
Kích thước sân cầu lông đôi
Kích thước sân cầu lông đánh đôi được Liên đoàn Cầu lông Thế giới BWF quy định:
- Chiều dài: 13,4m.
- Chiều rộng: 6,1m.
- Độ dài đường chéo: 14,7m.
Lưới cầu lông tiêu chuẩn
Cột lưới có chiều cao 1,55 mét tính từ mặt sàn. Không phân biệt là sân đánh đôi hay đánh đơn, cột lưới luôn được đặt trên đường biên dọc ngoài cùng của sân đánh đôi.
Kích thước lưới:
- Lưới có độ rộng 760 mm và dài tối thiểu 6,1 mét.
- Phần trên của lưới được viền bằng băng trắng dày 75 mm.
- Độ cao treo lưới quy định là 1,55 mét ở biên dọc sân đánh đôi và 1,524 mét ở phần trung tâm.
Ý nghĩa của đường kẻ trên sân cầu lông
|
Tên đường kẻ |
Ý nghĩa |
|
Baseline |
Đường biên song song với lưới và nằm ở cuối mỗi bên sân. Chiều dài của Baseline bằng chiều rộng của sân cầu lông. |
|
Doubles sideline |
Là đường thẳng cùng với Baseline tạo thành các đường ranh giới bên ngoài cho sân cầu lông. |
|
Center line |
Đường kẻ vuông góc với lưới, giúp chia sân thành 2 phần phải và trái để các tuyển thủ thực hiện giao cầu. |
|
Short service line |
Cách lưới khoảng 2m, còn được gọi là vạch giao cầu ngắn. |
|
Long service line |
Đây là vạch giao cầu dài, khi giao cầu bạn không được để cầu đi quá vạch này nhé. |
Quy luật chọn sân, phát cầu trước khi bắt đầu
Trong luật thi đấu cầu lông chuyên nghiệp, trước khi bắt đầu một trận đấu, trọng tài sẽ tiến hành xác định vị trí đứng trên sân của hai người chơi cũng như bên giao cầu trước bằng cách tung đồng xu. Bên nào chọn đúng sẽ được quyền quyết định:
- Bên nào sẽ là bên giao cầu trước
- Phần sân thi đấu ở ván đầu tiên
Người còn lại sẽ nhận được các lựa chọn còn lại.
Trong các trận cầu lông phong trào hoặc thi đấu giao lưu, khi không có vị trí trọng tài, người chơi có thể dùng nhiều cách để tự quy định hoặc hai bên tự thỏa thuận với nhau.
Luật thi đấu trong thể thức cầu lông đơn
Phạm vi giao cầu và nhận cầu
Trong đánh đơn, phạm vi giao và nhận cầu được giới hạn bởi đường trung tâm, vạch giao cầu ngắn, đường biên dọc phía trong và vạch giao cầu dài (cũng chính là đường biên ngang cuối sân).
Một phần sân sẽ có 2 khu vực phải và trái. Số điểm hiện có của người giao cầu sẽ quyết định vị trí đứng giao cầu của họ (là bên phải hoặc bên trái). Từ vị trí đứng của người giao cầu, ta có thể xác định được vị trí đứng tương ứng của người nhận cầu. Người nhận cầu phải đứng trong khu vực đối diện chéo nhau so với người giao cầu.
Khi trận đấu chưa ghi điểm hoặc người giao cầu có điểm số chẵn thì họ sẽ thực hiện giao cầu ở khu vực bên phải. Khi đó, người nhận cầu cũng sẽ đứng ở khu vực bên phải trên sân của mình.
Nếu điểm của người giao cầu là điểm lẻ, họ sẽ đứng giao cầu ở khu vực giao cầu bên trái. Tương ứng, người nhận cầu cũng sẽ đứng ở khu vực bên trái trên sân của mình.
Thứ tự trả giao cầu
Trong luật cầu lông đơn cho phép bạn đứng trả giao cầu tại bất kỳ vị trí nào trong phần sân quy định cho nội dung đơn và không được giẫm chân lên vạch khi cầu chưa chạm vợt người giao cầu.
Đối phương điểm chẵn bạn sẽ đứng trả giao cầu bên ô chẵn và người lại, cứ như vậy cho tới khi bạn giành được điểm thì sẽ đứng ở ô chẵn hoặc lẻ tương ứng với số điểm bạn đang có.
Luật thi đấu trong thể thức cầu lông đôi
Trong thi đấu cầu lông đôi sẽ bao gồm 3 hình thức thi đấu đó là: Thi đấu đôi nam, đôi nữ và đôi nam nữ, luật thi đấu cầu lông đôi sẽ áp dụng cho cả 3 hình thức.
Phạm vi giao cầu và nhận cầu
Trong đánh đôi phạm vi giao cầu và nhận cầu được giới hạn bởi đường trung tâm, vạch giao cầu ngắn, đường biên dọc phía ngoài và vạch giao cầu dài phía trên. Theo đó, phạm vi giao cầu và nhận cầu của hình thức đánh đôi sẽ rộng hơn nhưng lại ngắn hơn hình thức đánh đơn.
Sân của mỗi đội chơi sẽ có hai khu vực trái và phải. Tùy vào điểm số hiện có của đội giao cầu mà khu vực đứng giao cầu sẽ nằm bên trái hoặc bên phải.
Nếu đội giao cầu chưa ghi điểm hoặc có điểm số chẵn, thành viên giao cầu của đội này sẽ đứng ở khu vực giao cầu bên phải. Tương ứng, người nhận cầu của đội đối thủ sẽ đứng ở khu vực bên phải trên sân của mình.
Ngược lại, nếu điểm của đội giao cầu là điểm lẻ, thành viên giao cầu của đội này sẽ tiến hành giao cầu ở khu vực bên trái. Lúc này, người nhận cầu của đội còn lại sẽ đứng ở khu vực bên trái trên sân của mình.
Ở phía nhận cầu, thành viên thực hiện cú giao cầu ở lượt cầu trước sẽ giữ nguyên vị trí đứng của mình, mô hình ngược lại sẽ áp dụng cho đồng đội của người nhận cầu.
Thành viên của bên nhận cầu đang đứng trong khu vực chéo đối diện người giao cầu chính là người nhận cầu. Vị trí của các người chơi sẽ không thay đổi cho đến khi có một bên giành điểm ở ngay lượt giao cầu của bên đó.
Thứ tự trả giao cầu
Trong bất kỳ ván nào, quyền giao cầu cũng được chuyển tuần tự sau
- Từ người chơi giao cầu đầu tiên ở ô giao cầu bên phải đến đồng đội của người chơi nhận cầu đầu tiên.
- Sau đó, lượt giao cầu sẽ đến người nhận cầu đầu tiên rồi trở lại người giao cầu đầu tiên và cứ tiếp tục cho những lần sau.
- Các vận động viên không được giao cầu sai phiên, nhận cầu sai phiên, hoặc thực hiện 2 quả giao cầu liên tiếp trong cùng một ván đấu
- Bất cứ người chơi nào của đội thắng ván đều có thể thực hiện giao cầu đầu tiên ở ván tiếp theo và ngược lại đối với đội nhận cầu
Cách tính điểm khi chơi cầu lông
Đối với một trận thi đấu cầu lông, để xác định ra đội dành chiến thắng thì Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF) có quy định về luật tính điểm cầu lông như sau:
- Trận thi đấu cầu lông gồm 3 hiệp thi đấu, khi đội nào đạt 21 điểm trước sẽ dành chiến thắng trong hiệp đấu đó. Đội nào dành được chiến thắng 2/3 hiệp sẽ thắng chung cuộc.
- Nếu như, ở một hiệp đấu nếu như cả hai đội hòa nhau với tỉ số 20 – 20 thì bên nào ghi được 2 điểm liên tiếp thì sẽ dành chiến thắng trong hiệp đấu đó.
- Trường hợp, ở một hiệp đấu nếu cả hai bên đánh đến điểm số 29 (29 – 29) mà chưa phân thắng bại thì đội nào dành được điểm thứ 30 trước sẽ dành chiến thắng của hiệp đấu đó.
- Khi kết thúc một pha cầu hợp lệ, bên nào thắng sẽ được tính 1 điểm.
Cách tính điểm cầu lông đối với đánh đơn khi giao cầu
Cách tính điểm cầu lông đơn trong các tình huống giao cầu được luật quy định như sau:
Trường hợp người phát cầu hay người nhận cầu không đứng trong phạm vi ô phát cầu đối diện chéo nhau và không chạm đường biên của các ô phát cầu, ô nhận cầu thì bên còn lại sẽ nhận được điểm.
- Đối với cách tính điểm trong cầu lông thì luật có quy định nếu vận động viên gây trì hoãn bất hợp lệ cho việc phát cầu thì sẽ bị tính điểm thua (mất 1 điểm cho đối thủ).
- Khi vận động viên giao cầu không qua lưới, giao ra ngoài sân thì đội còn lại sẽ được 1 điểm.
- Vận động viên giao cầu đúng quy định, cầu rơi vào phần sân của đội bạn mà vận động viên đối thủ không đỡ được thì được xem là giao cầu ăn điểm trực tiếp.
- Theo quy định trong các trận đấu Quốc Tế thì cầu được giao phải ở vị trí 1.15 trở xuống tính từ mặt sân đến đế cầu (tính tại thời điểm vợt chạm đế cầu). Nếu người giao cầu trên vị trí 1.15 thì bị coi là không đúng luật và mất 1 điểm cho đội đối thủ.
- Trong trường hợp vận động viên phát cầu quá ngắn không qua vạch 3m thì đối thủ sẽ được nhận 1 điểm.
Cách tính điểm cầu lông đối với đánh đôi khi giao cầu
Đối với cách tính điểm cầu lông đôi cũng bao gồm những quy định như đánh đơn nhưng phức tạp hơn một chút.
- Ở hiệp đấu đầu tiên trọng tài sẽ tung đồng xu để xác định đội nào có quyền giao cầu trước. Đến hiệp thi đấu thứ 2, 3 thì đội giao cầu trước sẽ là đội chiến thắng ở ván đấu trước đó.
- Bắt đầu hiệp đấu tiếp theo thì đội dành quyền giao cầu sẽ dựa vào điểm số ở hiệp đấu trước. Nếu dành chiến thắng ở điểm chẵn giao cầu ở ô giao cầu bên phải của phần sân đội mình chéo sang ô bên phải của đội đối thủ và điểm lẻ giao ở ô bên trái chéo qua ô bên trái của đối phương.
- Trong trường hợp, bên giao cầu thắng sẽ dành được 1 điểm và tiếp tục được phát cầu nhưng lần phát cầu tiếp theo thì VĐV thực hiện cú phát cầu trước đó đổi vị trí sang ô phát cầu còn lại tiếp tục phát cầu.
- Trường hợp, bên giao cầu từ ô bên phải thua thì mất 1 điểm và quyền giao cầu sẽ dành cho đội còn lại. Bên nhận cầu lúc này chuyển thành bên giao cầu mới. Sau khi dành được quyền giao cầu thì vẫn giữ nguyên vị trí ô phát cầu giống như tính huống trước đó.
Cách tính điểm cầu lông khi trong các tình huống đánh cầu
Đối với các tình huống đánh cầu thì cách tính điểm môn cầu lông được quy định như sau:
- Khi đối thủ đỡ cầu trượt hay đánh cầu ra ngoài sân (tính vị trí rơi đế cầu, đế cầu không nằm trên đường biên trắng thì cầu ngoài sân) thì bên còn lại sẽ nhận được điểm.
- Khi vận động viên dùng vợt chạm cầu 2 lần trong 1 tình huống thì đội còn lại sẽ nhận được 1 điểm.
- Trong các tình huống đánh cầu thì vận động viên tuyệt đối không được để vợt hay bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể chạm lưới và vượt qua lưới. Nếu vi phạm đội còn lại sẽ nhận được 1 điểm.
- Nếu như khi đang thi đấu, cầu bị treo trên đỉnh lưới, không rớt qua phần sân bên nào là phải giao cầu lại bởi vì quả cầu đó chưa ra ngoài cuộc và không một vận động viên nào được đụng quả cầu đấy.
- Trong 1 pha cầu, vận động viên đánh cầu mà cầu không may bị treo trên đỉnh lưới, không rớt qua xuống bất kỳ phần sân nào thì pha cầu này sẽ không được tính và sẽ phải giao cầu lại. Còn nếu bên đánh cầu, cầu mắc ở phần sân đội mình, không trên đỉnh lưới thì đội còn lại sẽ nhận được điểm.
Thể thao 365 - Khỏe đẹp hơn mỗi ngày
